Soạn bài Ôn tập văn học dân gian Việt Nam (chi tiết) | SGK Văn 10 sách cũ (chi tiết)

Phần I

I - NỘI DUNG ÔN TẬP

1.  Định nghĩa, đặc thù cơ bạn dạng của văn học tập dân gian

a. Định nghĩa văn học tập dân gian: Văn học tập dân gian giảo là những tác tự dân chúng phát minh vô quy trình tiếp thu kiến thức, sinh hoạt, mang tính chất tập dượt thể, tính truyền mồm, nhằm mục đích đáp ứng những sinh hoạt ý thức của đẳng cấp dân gian vô xã hội.

b. Đặc trưng của văn học tập dân gian giảo, triệu chứng minh:

- Tính truyền miệng: Là điểm lưu ý thưa lên phương tiện đi lại sáng sủa tác, ngôn từ thưa, khác hoàn toàn với văn học tập viết lách (sử dụng ngôn từ viết).

Các kiệt tác đang được học tập như Sử đua Đăm Săn (dân tộc Ê-đê), truyện thơ Tiễn nhắn gửi người yêu (dân tộc Thái), truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thuỷ (dân tộc Kinh), cùng theo với những bài bác ca dao, truyện mỉm cười, được sáng sủa tác và lưu truyền bởi vì mồm, về sau, những kiệt tác đang được biên chép lại.

- Tính tập dượt thể: Là đặc thù bên trên góc nhìn tác giả học tập dân gian giảo, thông thường là kiệt tác của không ít người, vì như thế vô quy trình truyền mồm, những người dân nhập cuộc vẫn đang còn quyền thêm thắt, hạn chế và phát minh lại tạo cho kiệt tác dành được phong thái tập dượt thể, phán ánh rõ ràng rệt với những kiệt tác văn học tập viết lách (có phong thái cá nhân).

     Các kiệt tác văn học tập dân gian giảo đang được học tập đều mang tính chất tập dượt thể, là thành phầm sáng sủa tác của tập dượt thể, ko mang dấu tích phong thái của cá thể này.

- Tính thực hành: Phục vụ thẳng cho tới những sinh hoạt vô cuộc sống đời thường của xã hội.

2. Hệ thống những phân mục văn học tập dân gian

a. Lập bảng hệ thông tổ hợp những phân mục theo đuổi mẫu

Truyện dân gian

Câu thưa dân gian

Thơ dân gian

Sân khấu dân gian

Thần thoại

Truyền thuyết

Cổ tích  

Ngụ ngôn

Truyện cười

Tục ngữ 

Câu đố

Sử thi

Truyện thơ

Ca dao

Chèo

Tuồng vật, những trò trình diễn (Có tích trò)

b. Hệ thống đặc thù của một vài phân mục chính

TT

Thể loại

Ví du

Đặc trưng

1

Sử đua anh hùng

Đăm Săn

Kể về những anh hùng hero thời tạo hình những dân tộc bản địa với thái chừng tôn vinh, sở hữu đặc điểm thần linh, kỳ ảo.

2

Truyền thuyết

An Dương Vương

Kể về những anh hùng lịch sử vẻ vang, sở hữu tương quan cho tới thần linh

3

Cổ tích

Tấm Cám

Kể về cuộc đấu giành giật thân thích điều thiện và điều ác, nhằm mục đích bênh vực điều thiện, sở hữu những nhân tố kỳ ảo nhập cuộc tương hỗ.

4

Truyện cười

Tam đại con cái gà

Kể về những điều nghịch ngợm lý, mất mặt ngẫu nhiên, nhằm mục đích vui chơi giải trí hoặc phê phán.

5

Ca dao

Các bài bác ca dao đang được học

Thể hiện nay tình thương, tâm tư tình cảm, nguyện vọng của đẳng cấp dân gian.

6

Truyện thơ

Tiễn nhắn gửi người yêu

Kể lại những câu chuyện yêu đương, cũng có thể có đấu giành giật kháng điều ác như bên dưới kiểu dáng bài bác thơ nhiều năm.

3. Lập bảng tổ hợp, đối chiếu những phân mục theo đuổi hình mẫu (SGK):

 Câu 4. 

a. Ca dao phàn nàn thân thích thông thường là lời nói của ai? Vì sao? Thận phận của những trái đất ấy hiện thị ra làm sao, bởi vì những đối chiếu, ẩn dụ gì?

b. Nêu những giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ hay được sử dụng vô ca dao.

Trả lời:

a. Ca dao phàn nàn thân thích thông thường là lời nói của ai? Vì sao? Thân phận của những người dân ấy hiện thị như vậy nào? phẳng những đối chiếu ẩn dụ gì?

- Ca dao phàn nàn thân thích là lời nói của những người dân dân gian, vì như thế những người dân phụ phái đẹp dân gian vô xã hội phong con kiến nên chịu đựng nhiều điều xấu số, chúng ta nên chịu đựng nhiều tầng áp bức.

     Thân phận người phụ phái đẹp dân gian hiện thị vô bài bác ca dao phàn nàn thân thích như thể những số phận ko thể tự động công ty, ko ra quyết định được vận mệnh của tớ. Họ thông thường ví bản thân như “tấm lụa đào” thân thích chợ, như “hạt mưa sa” thân thích trời, như “giếng thân thích đàng” ko biết vận may rủi tiếp tục rớt vào tay ai.

- Ca dao kính yêu, nghĩa tình nhắc đến niềm thương nỗi lưu giữ, tình thương đậm tuy nhiên, thuỷ công cộng son Fe.

     Ca dao thông thường nhắc tới “cái khăn” nhằm thể hiện thương yêu vì như thế này đó là những hình hình họa thân thiết, được lựa chọn nhằm hình tượng cho tới tình thương, cho tới khát vọng, thương yêu của dân chúng làm việc.

     Ca dao cũng thông thường sử dụng những hình tượng “cây đa”, “bến nước”, “con thuyền”, “gừng cay”, “muối mặn” nhằm thưa lên nghĩa tình của tớ vì như thế những sự vật ấy sở hữu những đường nét tương đương, thân thiết với tình thương của trái đất vùng quê nước ta.

- So sánh giờ đồng hồ mỉm cười tự động trào và giờ đồng hồ mỉm cười phê phán xã hội vô ca dao hài hước: Đây đều là những giờ đồng hồ mỉm cười hóm hỉnh, mưu trí, vui nhộn. Như vậy đã cho chúng ta biết tâm trạng người dân gian luôn luôn sáng sủa trước cuộc sống còn nhiều nỗi toan lo, vất vả.

b. Những giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ thông thường sử dụng vô ca dao

Biện pháp nghệ thuật

Ý nghĩa

Ví dụ

So sánh

Là cơ hội so sánh sự vật này với việc vật không giống bên trên hạ tầng những đường nét như là nhau.

Thân em như tấm lụa móc... Thân em như củ ấu sợi... Thân em như giêng thân thích đàng...

Muối đậm... gừng cay... (như song tao tình nặng nề nghĩa dày)

Ẩn dụ

Là cơ hội lấy thương hiệu của việc vật này nhằm thưa sự vật không giống (vắng mặt) bên trên hạ tầng những đường nét như là nhau.

Mặt trăng sánh với mặt mày trời...

Khăn thương lưu giữ ai

Hoán dụ

Là cơ hội lấy thương hiệu của việc vật này nhằm thưa sự vật không giống bên trên hạ tầng những quan hệ ngay sát nhau (toàn thể - thành phần,...).

Mắt thương lưu giữ ai.

Nói quá

Tức phóng đại, sở hữu không nhiều thưa nhiều, sở hữu nhỏ thưa to tướng hoặc ngược lại.

Ước gì sông rộng lớn một gang... Lỗ mũi chục tám gánh lông.

Nói ngược

Cách thưa thực hiện cho tới những gì trái ngược ngược lại nằm trong kiểu dáng thuận chiều.

Làm trai cho tới xứng đáng nên trai - Khom sườn lưng uốn nắn gối gánh nhị phân tử vừng.

Tương phản

Cách thưa tạo nên trở nên nhị vế ngược nhau.

Chồng người chuồn ngược về xuôi

Chồng em ngồi phòng bếp sờ đuôi con cái mèo.

Phần II

Video chỉ dẫn giải

II - BÀI TẬP VẬN DỤNG 

Câu 1 (trang 101 SGK Ngữ văn 10 tập dượt 1)

a. Những đường nét nổi trội vô nghệ thuật và thẩm mỹ mô tả anh hùng hero của sử đua là gì?

b. Nhờ những thủ pháp đặc thù cơ, vẻ rất đẹp của những người hero sử đua đang được hoàn hảo hóa như vậy nào?

Trả lời:

a. Những đường nét nổi trội vô nghệ thuật và thẩm mỹ mô tả anh hùng hero của sử thi:

- Miêu mô tả bởi vì những hình hình họa sánh sánh:

    “Thế là Đăm Săn lại múa. Chàng múa bên trên cao, dông như bão. Chàng múa bên dưới thấp, dông như lốc... (đoạn giữa).

   Bắp chân chàng to tướng bởi vì cây xà ngang, bắp đùi chàng to tướng bởi vì ống bễ, mức độ chàng ngang với mức độ voi đực, khá thở chàng ầm ầm tựa sấm dậy (Đoạn cuối).

- Sử dụng hình hình họa phóng đại:

   “Khi chàng nhảy múa chạy nước kiệu, trái ngược núi tía thứ tự sứt mẻ, tía gò giành giật nhảy rễ cất cánh tung (đoạn giữa).

   “Bà con cái coi, Đăm Săn tợp ko biết say, ăn ko biết no, trò chuyện ko biết ngán (đoạn cuối).

Xem thêm: Quá trình Liên Xô đánh bại phát xít Đức trong Chiến tranh thế giới thứ 2

- Thủ pháp trùng điệp: Nằm ở nội dung của những câu văn và ở cả phương pháp thể hiện nay. Các hành vi, hao hao điểm lưu ý của Đăm Săn đều được luyến láy rất nhiều lần nhằm mục đích tạo sự kì vĩ, rộng lớn lao: "Chàng chạy vun vút qua quýt phía sầm uất, vun vút qua quýt phía tây", "Bắp chân chàng to tướng bởi vì cây xà ngang... Đăm Săn vốn liếng ngang tàng kể từ vô bụng mẹ",...

- Sử dụng nhân tố kỳ ảo: Trong đoạn trích, sở dĩ Đăm Săn Chiến thắng Mtao Mxây còn tồn tại tầm quan trọng đặc biệt cần thiết của ông Trời. Đó là anh hùng thần linh theo đuổi ý niệm của những người Ê-đê thời xưa, cũng chính là nhân tố kỳ ảo vô truyện dân gian giảo thưa công cộng.

b. Tác dụng của việc dùng những giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ trên: góp thêm phần tạo ra dư âm hùng tráng, vẻ rất đẹp tỏa nắng rực rỡ vô nghệ thuật và thẩm mỹ mô tả chân dung anh hùng hero, vẻ rất đẹp của những người hero sử đua được hoàn hảo hóa.

Câu 2 (trang 101 SGK Ngữ văn 10 tập dượt 1)

Căn cứ vô thảm kịch Mị Châu - Trọng Thủy hãy lập bảng và ghi nội dung vấn đáp theo đuổi hình mẫu sau đây.

Trả lời:

Câu 3 (trang 101 SGK Ngữ văn 10 tập dượt 1)

Phân tích truyện cổ tích Tấm Cám nhằm thực hiện rõ ràng rực rỡ nghê thuật của truyện là sự việc fake đổi mới hình tượng anh hùng Tấm (SGK)

Trả lời:

Một trong mỗi rực rỡ về nghệ thuật và thẩm mỹ của truyện Tấm Cám, là sự việc fake hóa liên tiếp của anh hùng Tấm, kể từ khu vực yếu ớt, thụ động, cho tới khu vực kiên quyết giành lại sự sinh sống và niềm hạnh phúc cho bản thân. Điều cơ rất có thể thấy rõ ràng qua quýt nhị tiến độ vô cuộc sống của nhân vật:

- Giai đoạn đầu: Tấm chỉ là 1 trong những cô nàng yếu ớt, thụ động (từ đầu cho tới "Tấm bị tiêu diệt hóa trở nên con cái chim vàng anh"). Trong đoạn này, anh hùng Tấm đa số xuất hiện nay là trái đất nhỏ bé bỏng, yếu ớt, bị áp bức... chỉ biết khóc khi bị áp bức. Để anh hùng vượt lên được ngang trái ngược, đa số nên nhờ tới việc tương hỗ kể từ phía bên ngoài (Bụt).

- Từ khu vực hóa trở nên chim hoàng anh cho tới không còn truyện, anh hùng sở hữu sự fake hóa trở nên dữ thế chủ động, nhất quyết đấu giành giật giành lại sự sinh sống và niềm hạnh phúc cho tới mình: Trong đoạn này, Tấm trở thành dữ thế chủ động, nhất quyết, mạnh mẽ và tự tin rộng lớn. Biểu hiện nay của những phẩm hóa học cơ qua quýt giờ đồng hồ chim Vàng Anh (Giặt áo ông chồng tao - Thì giặt cho sạch sẽ...), qua quýt giờ đồng hồ khuông cửi (Kẽo cà ẽo ẹt - Lấy giành giật ông chồng chị - Chị khoét đôi mắt ra); qua quýt cả việc hóa thân thích qua quýt những kiếp khác; kiếp thực hiện con cái chim, kiếp thực hiện cây xoan, cây thị... và sau cùng quay trở lại kiếp trái đất.

    cũng có thể thưa, sở dĩ sở hữu sự cách tân và phát triển về tính chất cơ hội như thế là vì như thế thuở đầu, Tấm ko ý thức được thân thích phận của tớ, những xích míc thì ko cho tới nấc stress và khốc liệt. Hơn nữa, Tấm lại sở hữu sự hỗ trợ của anh hùng kỳ diệu nên còn thụ động. Tại tiến độ sau, xích míc chính thức khốc liệt đẩy Tấm vô vậy nên đấu giành giật nhằm giành lại cuộc sống đời thường và niềm hạnh phúc của tớ. Sự cách tân và phát triển tính cơ hội của anh hùng Tấm cũng đã cho chúng ta biết mức độ sinh sống bạt tử của trái đất trước sự việc vùi dập của những quyền năng cừu địch. Nó là sự việc thắng lợi của điều thiện trước điều ác vô cuộc sống đời thường.

Câu 4 (trang 101 SGK Ngữ văn 10 tập dượt 1)

Lập bảng ghi nội dung những truyện mỉm cười đang được học tập theo đuổi hình mẫu (SGK, tr. 102)     

Trả lời:

Truyện

Đôi tượng cười

Nội dung cười

Tình huống cười

Cao trào

Tam đại con cái gà

Thầy vật dốt

Thói thể diện hão, đang được ngu dốt lại hoặc ỉm dốt

Thầy bị học tập trò chất vấn dồn, nhất là kẻ căn nhà hóa học vấn

Thầy bịa rời khỏi "Dủ dỉ là chị con cái công, con cái công là ông con cái gà" nhằm kháng chế

Nhưng nó nên bởi vì nhị mày

Quan tham

Thói tham ô dù, ăn hối hận lộ

Hai người nằm trong hối hận lộ, quan tiền xử khiếu nại dựa vào số chi phí nhận hối hận lộ

Cử chỉ của Cải và ông Lý, ngầm tương quan với lời nói ông Lý: "Tao biết mi nên, tuy nhiên nó còn nên bởi vì nhị mày".

Câu 5 (trang 101 SGK Ngữ văn 10 tập dượt 1)

Điền tiếp vào sau cùng những kể từ "Thân em như... " và "Chiều chiều... "để trở nên những bài bác ca dao hoàn hảo vẹn:

Trả lời:

a. Điền tiếp

- Thân em như tấm lụa điều

 Đã sầm uất kẻ chuộng lại nhiều kẻ ưa

- Thân em như miếng cau khô

Người tinh tham ô mỏng dính, người thô tham ô dày

- Thân em như tấm lụa đào

Dám đâu xé lẻ vuông này cho tới ai

- Chiều chiều rời khỏi đứng bờ sông

Muốn về với u tuy nhiên không tồn tại đò

- Chiều chiều chim rét kêu chiều

Bâng khuâng lưu giữ u chín chiều ruột đau

- Chiều chiều rời khỏi đứng lầu tây

Thấy cô gánh nước tưới cây ngô đồng...

=> Mở đầu những bài bác ca dao theo đuổi motip như thế có công năng tạo nên thói quen thuộc nhằm người nghe dễ dàng tiêu thụ.

b. Thống kê những hình hình họa đối chiếu, ẩn dụ trong mỗi bài bác ca dao đang được học;

Các hình hình họa sánh sánh

Các hình hình họa ẩn du

- Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ thân thích chợ biết vô tay ai

- Thân em như củ ấu gai

Ruột vô thì Trắng vỏ ngoài thì đen

- Mình ơi bản thân lưu giữ tao chăng

Ta như sao Vượt ngóng trăng thân thích trời

- Muối tía năm muối bột vẫn đang còn mặn

Gừng chín mon gừng hãy còn cay

Đôi tao tình nặng nề nghĩa dày

Có xa xôi nhau chuồn chăng nữa, tía vạn sáu ngàn ngày mới mẻ xa xôi.

- Mặt trăng sánh với Mặt trời

Sao Hôm sánh với sao Mai chằng chằng...

- Khăn thương lưu giữ ai

Khăn rơi xuống khu đất...

Đèn thương lưu giữ ai

Mà đèn ko tắt...

- Giải mến lý do: Nhân dân làm việc lấy những hình hình họa đối chiếu ẩn dụ này vô thực tiễn làm việc sản xuất hằng ngày. Những người chuồn sớm về muộn thường nhìn thấy sao Mai, sao Hôm, sao Vượt đặc biệt thân thiết, những người dân dân cày thấy "gừng cay, muối bột mặn" cái khăn, cái đèn... là những vật đặc biệt không xa lạ...

     Hiệu trái ngược nghệ thuật và thẩm mỹ của những hình hình họa đối chiếu, ẩn dụ vô ca dao. Làm cho tới tình thương của những người dân gian được trình diễn mô tả một cơ hội kín kẽ, thâm thúy, tinh xảo và đượm đà tính dân tộc bản địa.

c. Tìm thêm thắt một vài câu ca dao nói tới cái khăn, cái áo, nỗi lưu giữ của những lứa đôi đang yêu thương, hình tượng cây nhiều, bến nước, chiến thuyền, gừng cay, muối bột đậm...

   Học sinh tự động thuế tầm.

Câu 6 (trang 102 SGK Ngữ văn 10 tập dượt 1)

Tìm một vài ba bài bác thơ của những thi sĩ trung đại và văn minh sở hữu dùng hóa học liêu văn học tập dân gian giảo nhằm minh chứng tầm quan trọng của văn hoc dân gian giảo so với văn học tập viết lách.

Trả lời:

a. Trong văn học tập trung đại

- Thơ Hồ Xuân Hương:

Thân em một vừa hai phải Trắng lại một vừa hai phải tròn

Bảy nổi tía chìm với nước non

Rắn nhừ khoác dầu tay kẻ nặn

 Mà em vẫn lưu giữ tấm lòng son

(Bánh trôi nước)

+ "Thân em": cơ hội khai mạc như là với motip chính thức bởi vì "thân em" của ca dao.

+ "Bảy nổi tía chìm": dùng lời nói ăn lời nói của dân gian giảo (thành ngữ)

- Thơ Nguyễn Khuyến:

Đầu trò tiếp khách hàng, trầu ko có

Bác cho tới đùa trên đây, tao với ta

(Bạn cho tới đùa nhà)

+ Lấy kể từ "Miếng trầu thực hiện đầu câu chuyện" - tục lệ tiếp khách hàng sở hữu trầu ko vô dân gian giảo.

b. Trong văn học tập hiện nay đại

-  Bài thơ Bài ca xuân 68 của Tố Hữu sở hữu đoạn:

Hoan hô Anh giải tỏa quân

Kính xin chào Anh, con cái người mẫu nhất!

Lịch sử thơm Anh, chàng trai chân đất

Sống hiên ngang, quật cường bên trên đời

Như Thạch Sanh của thế kỷ nhị mươi

Đoạn thơ sở hữu dùng vật liệu vô cổ tích Thạch Sanh:

 Súng nổ rung rinh trời tức giận dữ

 Người lên như nước vỡ bờ 

Nước nước ta kể từ huyết lửa

Rũ bùn vực dậy, sáng sủa lòa...

- Khổ thơ bên trên sở hữu dùng 2 hình hình họa vô ca dao: hình hình họa "lửa test vàng" và "bông sen ko lấm vô bùn":

Vàng thì test lửa test than

Chuông kêu test giờ đồng hồ, người ngoan ngoãn test lời

Hình tượng "Lửa test vàng" dẫn theo việc sử dụng kể từ "sáng lòa" vô câu: "Nước nước ta kể từ huyết lửa - Rũ bùn vực dậy sáng sủa lòa"

- Và bài bác ca dao:

Trong váy gì rất đẹp bởi vì sen

Lá xanh rờn, bông Trắng, lại chen nhị vàng

Nhị vàng, bông Trắng, lá xanh

Gần bùn tuy nhiên chẳng tanh hôi hương thơm bùn

Xem thêm: GDCD 11 Bài 13: Chính sách giáo dục và đào tạo khoa học và công nghệ, văn hoá

     Do ý tứ của bài bác ca dao này tuy nhiên Nguyễn Đình Thi đang được dùng kể từ "bùn" vô "Rũ bùn vực dậy...

Các thi sĩ, căn nhà văn rộng lớn thông thường lấy vô ca dao, truyện kể dân gian giảo những nhân tố nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ tạo ra sự kiệt tác của tớ.

Loigiaihay.com